Chronische pijn 2017-08-28T11:48:03+02:00

Mindfulness als hulpmiddel voor het omgaan met chronische pijn

De grondlegger van de mindfulness training Jon Kabat-Zinn: “Veel mensen krijgen uiteindelijk, na een lang en vaak frustrerend behandelingstraject, van hun arts te horen dat ze maar moeten ‘leren leven’ met hun pijn. Maar vaak, te vaak, wordt hun niet geleerd hoe. Te horen krijgen dat je met pijn moet leren leven, zou niet het einde van het verhaal moeten zijn – het zou het begin ervan moeten zijn.” Bijna dertig jaar geleden startte hij in het academische ziekenhuis van de universiteit van Massachusetts yoga- en meditatielessen voor een groep patiënten die medisch uitbehandeld waren, maar pijn bleven houden. Het ging om mensen met ingewikkelde breuken die niet geopereerd konden worden, mensen met onbegrepen klachten en kankerpatiënten.

Kabat-Zinn leerde deze groep om niet langer weerstand te bieden aan de pijn. De pijn tot vriend in plaats van tot vijand te maken. De pijn is er toch al maar je kunt leren je anders te verhouden tot de pijn. Er andere gedachten en emoties over te hebben. Dit gaat niet vanzelf. Om dit te oefenen is de mindfulnesstraining ooit ontwikkeld.

Zelf iets doen

Kabat-Zinn leert patiënten dat ze zelf iets kunnen doen om de pijn het hoofd te bieden. “Mensen met de instelling dat de dokter ‘er iets aan moet doen’ of ‘de pijn moet laten verdwijnen’ zijn geen goede kandidaten. Zij zullen niet begrijpen dat het nodig is om zelf verantwoordelijkheid voor verbetering van hun aandoening te nemen.”
De kern van zijn aanpak is de vraag: Heeft het bewustzijn pijn? Het antwoord is nee. Het bewustzijn heeft geen pijn. Zijn advies is daarom: wees je meer bewust. Wees meer in je bewustzijn – zo geef je minder voeding aan de pijnervaring.

Ontleend aan: Jon Kabat-Zinn. Handboek Meditatief Ontspannen. Effectief programma voor het bestrijden van pijn en stress. Becht, 2000.

Let wel: een mindfulness training is geen vervanging van medische behandeling. Het is goed om pijnklachten altijd eerst medisch goed te laten onderzoeken en waar mogelijk te behandelen.

“Lijden is slechts één van de antwoorden op het voelen van pijn” – Jon Kabat-Zinn