Dr. Johan Karremans, onderzoeker Behavioural Science Institute, Radboud Universiteit, tevens lid van VMBN wetenschapscommissie.
Mindfulness en relatiegeluk – het is te vroeg voor grote claims
Draagt mindfulness bij aan het verbeteren van romantische relaties? Zijn mensen na een mindfulness training gelukkiger in hun relaties? Google eens mindfulness + love; mindfulness verbetert communicatie tussen partners, draagt bij aan meer compassie en empathie, leidt tot minder conflict en meer tevredenheid, betere seks en heeft nog een hele reeks andere relatievoordelen.
Heel in het kort: mindfulness(training) zou moeten bijdragen aan het eerder herkennen van impulsen en emoties die de relatie eventueel schaden, wat het beter mogelijk maakt deze effectief te reguleren en erover te communiceren (‘if you can name it, you can tame it’). Bovendien, wanneer men minder meegezogen wordt in eigen emoties en pijn, is er meer ruimte voor het perspectief van de ander.
Meer mindfulness hangt onder meer samen met meer tolerantie voor imperfecties van een partner. En bovendien, de partners van mensen die meer mindful zijn, laten ook meer relatietevredenheid zien. De afgelopen jaren zijn er tientallen studies verschenen die allemaal min of meer hetzelfde laten zien: mindfulness draagt positief bij aan het welbevinden van een romantische relaties. De positieve effecten – als in de eerste alinea van dit artikel beschreven- worden inderdaad gerapporteerd.
Maar hier eindigen de meeste stukjes die u op internet zult vinden over dit onderwerp, terwijl op zijn minst voorzichtigheid is geboden om conclusies te trekken. Onderzoek naar de effecten van mindfulness op relaties en romantische relaties in het bijzonder staat nog in de kinderschoenen.
Er zijn inderdaad goede redenen om de voorspelling te doen dat mindfulness kan bijdragen aan relatiegeluk. Tegelijkertijd zijn er ook redenen te bedenken dat mindfulness niet elke relatie transformeert in een relatie waarin partners meer tevreden zijn. Het trainen van mindfulness zou er bijvoorbeeld ook toe kunnen leiden dat er een diep besef ontstaat dat de relatie wellicht niet zo goed is. Ook komt de vraag op of mindfulnesstraining relatiegeluk soms misschien zou kunnen ondermijnen, bijvoorbeeld juist omdat partners minder impulsief reageren. Wat is het effect daarvan op bijvoorbeeld spontaniteit die een relatie ook interessant en leuk kan maken?
Om antwoord op al deze vragen te krijgen is er veel meer onderzoek nodig. Ik hoop u over een paar jaar verder te kunnen rapporteren over onderzoek uit ons eigen lab en andere labs van over de hele wereld. Tot die tijd is het verstandig om niet al te grote claims te maken over de positieve relatie effecten van mindfulness – ten minste – niet op basis van de huidige stand van de wetenschap over dit onderwerp.